بررسی ناهنجاری های جنینی و سقط درمانی جنین

متوسط میزان سقط جنین به دلیل ناهنجاری های جنینی در تمام مناطق دنیا تقریباً یکسان است؛ به طوری که در آمریکای لاتین 31 در هزار، آفریقا و آسیا 29 در هزار و آمریکای شمالی 21 در هزار گزارش شده است؛ تنها در اروپا این میزان زیر 15 سقط در هر 1000 زن میباشد. همانند تمام طول تاریخ، امروزه نیز زنان بسیاری از مناطق مختلف جهان به علل مختلف ناگزیر به انتخاب سقط جنین برای خاتمه حاملگی خود هستند. آنها این کار را خواهند کرد حتی اگر خاتمه بارداری برخلاف قانون باشد و یا حتی اگر سقط ناایمن زندگی آنها را تهدید کند.

محدودیتهای قانونی مانع از سقط نمی شود و مجوز قانونی نیز منتهی به افزایش آن نمی گردد، اما وضعیت قانون بر ایمنی سقط و سلامت زنان اثر بارزی دارد. بر اساس نتایج مطالعه حاضر، در طی سالهای 93 – 1390 ، 629 زن باردار (91 %) ساکن استان اصفهان به دلیل ناهنجاری های جنینی برای دریافت مجوز سقط قانونی به پزشکی قانونی استان اصفهان مراجعه کرده اند.

شایع ترین علت ناهنجاری های جنینی

اختلالات جمجمه و مغزی جنین (37%) است که در این میان هیدروسفالی و بعد از آن انانسفالی شایع ترین اختلال مغزی و جمجمه ای را به خود اختصاص داده است. همچنین هیدروپس فتالیس
(18%)، مشکلات کروموزومی یا تریزومیها (تریزومی 13، 18، 3، 16، 8) (13/5%) و تالاسمی ماژور (7/3%) به ترتیب دومین، سومین و چهارمین علت صدور مجوزهای سقط قانونی به علل جنینی می باشد.

در مطالعه قادی پاشا و همکاران (2007) مهم ترین ناهنجاری های جنینی برای صدور مجوز سقط قانونی، تالاسمی ماژور (54%) گزارش شده است.

بنابراین فراوانی ناهنجاری جنینی به دلیل تالاسمی ماژور در مطالعه حاضر نسبت به مطالعات قبلی نسبتاً کمتر است که احتمالاً افزایش اندیکاسیونهای سقط های قانونی، افزایش آگاهی کادر پزشکی به قانون سقطهای قانونی جنین و همچنین کاهش فراوانی مطلق چنین سقط هایی در طی سال های اخیر و اتخاذ سیاستهای وزارت بهداشت مبنی بر توصیه جلوگیری از ازدواج افراد مبتلا به تالاسمی مینور با یکدیگر و مشاوره های پیش از ازدواج و تشخیصهای پیش از بارداری در کاهش فراوانی سقطهای قانونی ناشی از تالاسمی ماژور مؤثر بوده است. با این وجود با توجه به برنامه کشوری غربالگری تالاسمی، این آمار دور از انتظار است.

مطالعه رستم نژاد در مورد اختلالات جنینی

در مطالعه رستم نژاد  (2008) بیشترین اندیکاسیون جنینی ، ناهنجاری جنینی مربوط به نواقص لوله عصبی (68/75%) و در مطالعه نائیجی و همکاران (2011) شایع ترین علت جنینی، ناهنجاری جنینی ، اختلالات مغزی و جمجمه جنین (21/5 %) گزارش شده که بیشترین این اختلالات مربوط به آنانسفالی (17/8%) و بعد از آن هیدروسفالی (10/2%) بوده است.

در مطالعه رستم نژاد (2011) بعد از نواقص لوله عصبی، تالاسمی ماژور و هیدروپس مشترکاً دومین علت شایع ناهنجاری جنینی منجر به صدور مجوز سقط قانونی گزارش گردیده است.  در مطالعه حاضر نیز تالاسمی ماژور( 3 7/3%)، چهارمین علت سقطهای قانونی را به خود اختصاص داده است.

این مسئله لزوم توجه بیشتر مسئولان بهداشتی کشور و به ویژه متخصصان زنان و زایمان به عوامل خطر و راههای پیشگیری از هیدروسفالی و آنانسفالی، به عنوان اندیکاسیون سقط درمانی را نشان میدهد. همچنین با توجه به اینکه 68 % علل ناهنجاری های جنینی  ژنتیکی است، تشخیص زودرس آنها جهت صدور به موقع مجوز سقط درمانی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. به علاوه، فراهم نمودن آموزش های لازم برای زنان پیش از ازدواج و پیش از بارداری جهت پیشگیری و غربالگری نقایص لوله عصبی بیش از پیش ضروری به نظر میرسد.

رابطه ناهنجاری جنینی و سن مادر

با توجه به اینکه سن مادر از جمله متغیرهایی است که بر اختلالات جنین تأثیر دارد، نتایج مطالعه حاضر نشان داد که هر چه سن مادر کمتر، احتمال ابتلاء جنین به اختلالات مغزی جمجمه ای، هیدورپس فتالیس و تالاسمی ماژور در جنین بیشتر از اختلالات کروموزومی (تریزومیها) است؛ به طوری که در سنین 40 سال به بالا اختلاف معناداری بین ناهنجاری های منجر به سقط و سن مادر
در مقایسه با تریزومیها وجود ندارد. در حالی که کانینگهم و همکاران (2010) معتقدند که به موازات بالاتر رفتن سن مادر از 35 سال، میزان بروز ناهنجاری های جنینی از اختلالات کروموزومی بیشتر
میشود.

در مطالعه حاضر در 64 % موارد سن جنین در هنگام مراجعۀ مادر به پزشکی قانونی برای اخذ مجوز سقط قانونی، بین 19 – 15 هفته گزارش شده است. در این زمینه لازم است کادر پزشکی با افزایش آگاهی مادران باردار از حداکثر زمان صدور مجوز سقط قانونی در پزشکی قانونی، تأکید به انجام به موقع برنامه غربالگری و اقدامات تشخیصی، ارجاع به موقع آنان به سازمان پزشکی قانونی، از تعداد مواردی که بعد از زمان مقرر مراجعه میکنند بکاهند، زیرا ممکن است این زنان به سمت سقطهای غیرقانونی روی بیاورند که این مسئله میتواند به عوارض و مشکلات آنان بیافزاید.

کلینیک دکتر پروا یکی از معتبر ترین کلینیک های تشخیصی ناهنجاری های جنینی در تبریز آماده ارائه خدمات به شما مادران عزیز می باشد.